Hội Nội Tiết – Đái Tháo Đường Miền Trung Việt Nam Hội Nội Tiết – Đái Tháo Đường Miền Trung Việt Nam
PHẢI LÀM GÌ KHI BỊ TIỂU LÁU ?
TS.BS Trần Bá Thoại
BCH Hội NỘI TIẾT VIỆT NAM
I. LỜI MỞ
Tiểu láu, đi tiểu thường xuyên, gây nhiều ảnh hưởng xấu đến chất lượng sống của con người: công việc, sở thích, phiền toái, khó chịu, giấc ngủ, tâm trạng sống….
Việc tiểu tiện láu, lắc nhắt nhiều lần, có thể là dấu hiệu cơ năng không có bệnh lý, nhưng cũng có thể là triệu chứng của một vấn đề y tế nghiêm trọng.
Do đó, khi bị tiểu láu cần tìm hiểu là cơ năng hay thực thể, tốt nhất là nhờ bác sĩ tư vấn để biết nguyên nhân và cách khắc phục
II. THẾ NÀO LÀ TIỂU LÁU ?
Người lớn ăn uống bình thường, luôn có sự cân bằng động chuyển hóa nước-điện giải. Trung bình, lượng nước đầu vào gồm 1500 ml nước uống và 1500 ml từ chuyển hóa thức ăn; cân bằng với lượng nước đầu ra gồm 1500 ml nước tiểu, 1000 ml hơi thỏ, 250 ml mồ hôi, và 250 ml phân.
Để thải 1500 ml nước tiểu, một người lớn cần khoảng 6 đến 10 lần tiểu tiện hằng ngày, và từ 12 lần trở lên là tiểu láu. Tình trạng tiểu láu càng nặng khi số lần tiểu tăng lên trong khi số lượng nước tiểu lại giảm xuống rất ít.
đặc biệt là vào ban đêm.
Hầu hết mọi người có thể ngủ suốt đêm mà không cần phải đi tiểu, hoặc chỉ cần dậy một lần để đi vệ sinh. Những người phải thức dậy nhiều lần vào ban đêm có thể mắc chứng tiểu đêm. (1)
Đi tiểu thường xuyên không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của một vấn đề y tế. Nhiều người đàn ông và phụ nữ lớn tuổi nhận thấy họ phải đi tiểu thường xuyên hơn do bàng quang mất dần khả năng giữ của nó. (1) Phụ nữ mang thai cũng phải đi tiểu thường xuyên hơn, đặc biệt là trong những tháng cuối của thai kỳ do tử cung mở rộng đẩy lên bàng quang.
Són tiểu cũng sẽ xảy ra thường xuyên hơn nếu bạn uống nhiều chất lỏng, đặc biệt là đồ uống có caffeine hoặc cồn.
III. NGUYÊN NHÂN TIỂU LÁU
Có 2 nhóm nguyên nhân gây chứng tiểu láu
- TIỂU LÁU CƠ NĂNG
Đây là những trường hợp tiểu láu không là triệu chứng của một căn bệnh thực thể. Có thể gặp trong:
* Người bình thường sau khi uống nhiều nước, bia, rượu, cà phê, trà…đặc biệt vào buổi chiều, trước khi đi ngủ.
* Người lớn tuổi, bàng quang mất dần khả năng giữ nước tiểu, thường buồn đi tiểu nhanh và nhiều lần.
* Người mắc chứng tiểu đêm do không ngủ ngon giấc suốt đêm mà phải thức dậy đi tiểu nhiều lần.
* Phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong những tháng cuối của thai kỳ do tử cung phát triển đẩy lên kích thích bàng quang gây cảm giác buồn tiểu.
- TIỂU LÁU THỰC THỂ
Là triệu chứng tiểu láu trong các bệnh thực thể :
– Bệnh lý bàng quang: Viêm bàng quang; Bàng quang kích thích OAB, Ung thư bàng quang;
– Bệnh lý tuyến tiền liệt: U xơ tuyến tiền liệt, Viêm tuyến tiền liệt;
– Bệnh lý niệu quản, niệu đạo: Sỏi và Dị dị vật đường niệu; Teo, hẹp niệu đạo;
– Suy tuyến thượng thận gây giảm tiết ADH.
– Đái tháo đường, đái tháo nhạt;
– Tổn thương thần kinh: tai biến mạch não, chấn thương tủy sống;
– Mệt mỏi, stress, trầm cảm, rối loạn giấc ngủ;
– Sử dụng thuốc lợi tiểu.
IV. BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC
- TIỂU LÁU BỆNH LÝ
Cần khám, điều trị chuyên khoa các bệnh gốc gây ra triệu chứng tiểu láu. Ví dụ Kháng sinh liệu pháp với Viêm bàng quang; Phẫu thuật nội soi U xơ tiền liệt tuyến; Tán cơ học hay siêu âm điều trị Sỏi tiết niệu…
- TIỂU LÁU CƠ NĂNG
* Hạn chế uống nước nhiều vào buổi tối để giảm việc đi tiểu về đêm;
* Giảm các loại đồ uống có cồn (rượu, bia), trà chè và cà phê;
* Hạn chế các món ăn, thức uống có nhiều chất chua như cam, chanh, bưởi, cà chua, khế, sấu, dưa muối chua .. tránh ích ứng bàng quang gây tiểu nhiều;
* Tránh dùng các thuốc có tác dụng gây lợi tiểu.
V. BÀN VÀ KẾT
Nói đến tiểu láu, nhiều y văn, tài liệu đều nhắm đến một bệnh lý nhi khoa. Thật ra, chứng tiểu láu cũng hay gặp ở người lớn đặc biệt người cao tuổi.
Tiểu láu, cơ năng hay thực thể, đều có ảnh hưởng tiêu cực nhất định đến chất lượng sống của con người: công việc, sở thích, giấc ngủ, tâm trạng…
Do đó, khi bị tiểu láu cần tìm hiểu là cơ năng hay thực thể, tốt nhất là nhờ bác sĩ tư vấn để biết nguyên nhân và cách khắc phục.
VI. TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Frequent Urination: Symptoms, Causes, Treatment
https://community.bulksupplements.com/frequent-urination/
[2] Frequent urination: causes, symptoms, diagnosis, treatment tipshttps://www.belmarrahealth.com/frequent-urination-causes-symptoms-diagnosis-treatment-tips/
[3] What Are the Different Reasons for Frequent Urination?
https://www.everydayhealth.com/urine/frequent-urination-symptoms-causes-treatment/
[4] Common causes of frequent urination in men
https://www.ckbhospital.com/blogs/causes-of-frequent-urination-in-men/
[5] Why do I have to pee all the time?
https://www.eehealth.org/blog/2018/05/frequent-urination/
