Ai có thể và không thể tiêm vắc xin COVID-19 một cách an toàn

• Các chuyên gia cho biết vắc xin COVID-19 an toàn cho hầu hết mọi người.
• Theo các chuyên gia, không có vấn đề an toàn nào được biết đến đối với người mang thai, những người đang cho con bú hoặc những người đã xét nghiệm dương tính với COVID-19 trong quá khứ.
• Họ lưu ý rằng những người đã có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với bất kỳ thành phần nào trong vắc xin không nên tiêm.
• Các chuyên gia cho biết, những người mắc bệnh tự miễn dịch hoặc các bệnh lý khác nên đến bác sĩ trước khi chủng ngừa.

Làn sóng đầu tiên của vắc xin COVID-19 đang được sử dụng trên khắp Hoa Kỳ.

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã cấp giấy phép sử dụng khẩn cấp cho vắc xin Pfizer-BioNtech và Moderna COVID-19. Cả hai loại vắc-xin đều được tạo thành từ 2 liều tiêm bắp.

Vắc xin Pfizer được tiêm cách nhau 21 ngày, trong khi vắc xin Moderna được tiêm cách nhau 28 ngày.

Dưới đây là những điều bạn cần biết về ai là người sẽ tiêm phòng trước và ai có thể tiêm chủng COVID-19 một cách an toàn.

Vắc xin có an toàn không?

Tiến sĩ William Schaffner, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Vanderbilt ở Tennessee, cho biết cả vắc xin Moderna và Pfizer đều an toàn.

“Về mặt khoa học, những loại vắc xin này đã được kiểm tra nghiêm ngặt bởi hai bên là ủy ban thường trực và những người không liên kết với các công ty hoặc chính phủ. Schaffner nói với Healthline. “Và họ đã vượt qua cả hai với kết quả mỹ mãn.”

Tiến sĩ Anne Liu, một bác sĩ bệnh truyền nhiễm tại Stanford Health Care ở California, cho biết không có lý do gì để lo lắng về bất kỳ tác dụng phụ lâu dài tiềm ẩn nào từ việc tiêm chủng.

“Những người lo lắng về các tác dụng phụ lâu dài có thể phần nào hiểu sai cách hoạt động của vắc xin. Đây không phải là thứ tồn tại trong cơ thể bạn quá lâu, và phản ứng miễn dịch được tạo ra khá nhanh và sẽ lắng xuống khá nhanh trong vài tuần, ”Liu nói với Healthline.

“Nó không giống như các loại thuốc có thể tích tụ trong cơ thể bạn. Nó không phải là thứ thay đổi bất cứ điều gì về bạn để bạn có thể có tác dụng từ nó sau này, ”cô nói.

Các chuyên gia cho biết không có sự khác biệt thực sự về độ an toàn hoặc hiệu quả giữa vắc xin Moderna và Pfizer.

“Theo đánh giá của tôi, chúng trông rất giống nhau cả về độ an toàn và hiệu quả, vì vậy tôi không khuyến nghị bất kỳ sự ưu tiên nào cho cái này hơn cái khác,” Tiến sĩ Dean Blumberg, trưởng khoa truyền nhiễm nhi khoa tại Đại học California Davis nói với Healthline.

Đối với phần lớn mọi người, vắc-xin COVID-19 là an toàn.

Nhưng có một số nhóm người có thể cần phải cân nhắc thêm khi quyết định có nên chủng ngừa COVID-19 hay không. Bao gồm:

• Những người bị dị ứng
• Những người đang mang thai hoặc cho con bú
• Những người đã có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19
• Những người có bệnh lý tiềm ẩn
• Trẻ em và thanh thiếu niên

Những người bị dị ứng

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) đã nhận được báo cáo ban đầu rằng một số người đã bị phản ứng dị ứng nghiêm trọng sau khi tiêm vắc-xin COVID-19.

“Đã có một vài bệnh nhân bị phản ứng dị ứng và […] điều đó luôn rất đáng lo ngại. Nó dường như không phổ biến lắm nhưng tất nhiên, sốc phản vệ rất đáng sợ và đe dọa tính mạng, vì vậy nó là một mối quan tâm, ”Blumberg nói với Healthline.

CDC khuyên những người đã có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với bất kỳ thành phần nào trong vắc-xin COVID-19 không nên tiêm chủng.

Những người đã có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với các loại vắc xin hoặc liệu pháp tiêm khác nên nói chuyện với bác sĩ của họ về cách tốt nhất.

Những người có tiền sử phản ứng dị ứng nghiêm trọng không liên quan đến tiêm chủng (thức ăn, nọc độc, vật nuôi, cao su) vẫn có thể tiêm phòng.

Nếu một người có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với mũi đầu tiên của vắc-xin COVID-19, CDC khuyên họ không nên tiêm mũi thứ hai.

Những người không có tiền sử phản ứng dị ứng nghiêm trọng sẽ được theo dõi trong 15 phút sau khi tiêm chủng. CDC khuyên những người có tiền sử phản ứng dị ứng nghiêm trọng nên được theo dõi trong thời gian gấp đôi.

Schaffner nói: “Nếu bạn có tiền sử phản ứng dị ứng đáng chú ý trong quá khứ, chúng tôi sẽ theo dõi bạn trong nửa giờ sau khi bạn nhận vắc-xin, vì vậy tôi nghĩ mọi thứ đã nằm trong tầm tay.

Người đang mang thai, cho con bú

Không có dữ liệu về tính an toàn của vắc-xin COVID-19 ở người mang thai, vì chúng đã bị loại khỏi các thử nghiệm lâm sàng.

CDC cho biết: “Dựa trên kiến thức hiện tại, các chuyên gia tin rằng vac xin mRNA không có khả năng gây rủi ro cho người mang thai hoặc thai nhi. “Nếu những người mang thai thuộc nhóm được khuyến nghị tiêm vắc-xin COVID-19 (ví dụ: nhân viên y tế), họ có thể chọn chủng ngừa.”

Lời khuyên đó khác với cơ quan quản lý sức khỏe của Vương quốc Anh, cơ quan này khuyên không nên tiêm phòng khi mang thai.

Schaffner nói rằng đó không phải là lý do để những người mang thai ở Hoa Kỳ lo lắng.

“[Nó] khá thích hợp để có sự khác biệt về quan điểm vì nó chưa được nghiên cứu. Tôi nghĩ rằng các đồng nghiệp của chúng tôi ở Vương quốc Anh sẽ đồng ý rằng không có lý do lý thuyết nào để lường trước các tình trạng bất lợi cho người mẹ hoặc thai nhi và điều đó là đủ để Mỹ đi trước và bật đèn xanh, ”ông nói.

“Một trong những điều thúc đẩy mọi người ở Mỹ là hai con số sau đây,” Schaffner nói thêm. “Do chúng tôi đang bắt đầu tiêm chủng cho các nhân viên y tế, người ta ghi nhận rằng có khoảng 72 đến 74% tổng số nhân viên y tế là phụ nữ, và ngoài ra, người ta ước tính ở Hoa Kỳ có… 330.000 nhân viên chăm sóc sức khỏe mang thai.

“Vì vậy, nếu chúng tôi đang cố gắng tiêm chủng cho lực lượng chăm sóc sức khỏe, chúng tôi phải giải quyết vấn đề đó,” ông nói. “Vì Trường Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ đã tập hợp một ủy ban chuyên gia khổng lồ để nghiên cứu vấn đề này và họ đã bật đèn xanh cho nó, nên Ủy ban Tư vấn về Thực hành Tiêm chủng (ACIP) cũng vậy.”

Blumberg cho biết những lợi ích tiềm năng lớn hơn những rủi ro.

Ông nói: “Chúng tôi biết rằng những người đang mang thai có nguy cơ bị bệnh nặng với COVID-19 và cũng có thể bị tăng nguy cơ dẫn đến kết quả thai kỳ bất lợi. “Mặc dù không có nhiều dữ liệu… chúng tôi biết rằng vac xin bảo vệ và biết nguy cơ gia tăng các kết quả xấu với COVID-19 trong thời kỳ mang thai, đối với tôi, rõ ràng lợi ích của việc tiêm phòng lớn hơn các rủi ro lý thuyết.”

Không có dữ liệu về tính an toàn của vac-xin ở những người đang cho con bú hoặc ảnh hưởng của vắc-xin COVID-19 đối với trẻ bú sữa mẹ, nhưng CDC khuyên rằng vắc-xin này không được cho là có nguy cơ đối với trẻ bú mẹ.

CDC cho biết: “Một người đang cho con bú thuộc nhóm được khuyến nghị tiêm vắc-xin COVID-19 (ví dụ: nhân viên y tế) có thể chọn chủng ngừa.

Những người đã có kết quả dương tính

Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy vắc xin an toàn cho những người đã bị nhiễm COVID-19.

CDC cho biết nên trì hoãn việc tiêm chủng cho đến khi người đó khỏi bệnh cấp tính (nếu có các triệu chứng) và họ đã đáp ứng tất cả các tiêu chí để ngừng cách ly.

Tuy nhiên, đối với những người đã nhận được liệu pháp kháng thể cho COVID-19, mọi thứ hơi khác.

“Những kháng thể đó đặc hiệu chống lại vi rút COVID-19… chúng tôi dự đoán những kháng thể đó sẽ can thiệp vào phản ứng miễn dịch được kích thích bởi vắc xin”, Schaffner nói.  “Quy tắc ngón tay cái, dựa trên đường cong phân rã của những kháng thể được tiêm đó, là 90 ngày. Vì vậy, nếu bạn đã nhận được những kháng thể đó, hãy đợi 3 tháng và sau đó tiêm phòng”.

Những người có bệnh lý

Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy vắc-xin có hiệu quả và an toàn tương tự đối với những người mắc một số bệnh lý tiềm ẩn như những người không mắc các bệnh đó.

Những người có các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn có thể nhận vắc-xin an toàn nếu họ không có chống chỉ định tiêm chủng.

“Chúng tôi không có dữ liệu về điều đó cho bệnh nhân suy giảm miễn dịch hoặc bệnh nhân nhiễm HIV. Nhưng chúng tôi biết rằng bệnh nhân suy giảm miễn dịch và bệnh nhân nhiễm HIV có nhiều khả năng bị tăng nguy cơ mắc COVID nghiêm trọng, vì vậy họ vẫn có thể nhận vắc xin, ”Blumberg nói.

“Đó là quyết định cá nhân của những người này và họ có thể thảo luận với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình,” ông nói. “Nhưng về mặt lý thuyết, tôi không thể nghĩ ra lý do tại sao loại vắc xin này lại có hại ở những số đó và nó có thể có lợi. Vì vậy, đánh giá tổng thể của tôi là lợi ích tiềm năng lớn hơn rủi ro tiềm ẩn ”.

Liu đồng ý.

“Với tình hình họ có nguy cơ bị biến chứng cao hơn và chúng tôi không biết có lý do gì khiến họ bị thương, ngay cả khi có một chút lợi ích… thì cũng hợp lý khi tiêm vắc xin cho họ, mặc dù họ đã bị loại khỏi các nghiên cứu”, cô ấy nói.

Nhưng các chuyên gia nói rằng có thể vắc-xin sẽ không hiệu quả ở những người bị suy giảm miễn dịch.

“Nó có khả năng không hoạt động tốt ở những người bị suy giảm miễn dịch như ở những người khỏe mạnh. Nhưng nếu nó không đau, nó có thể hữu ích”, Schaffner nói. “Giảm rủi ro dường như là rất thấp.”

Không có sẵn dữ liệu về tính an toàn của việc tiêm vắc xin COVID-19 ở những người mắc bệnh tự miễn dịch, nhưng CDC cho biết những người mắc bệnh tự miễn dịch không có chống chỉ định nào khác vẫn có thể tiêm vắc xin này.

CDC cho biết: “Không có sự mất cân bằng nào được quan sát thấy khi xuất hiện các triệu chứng phù hợp với tình trạng tự miễn dịch hoặc rối loạn viêm ở những người tham gia thử nghiệm lâm sàng nhận vắc xin mRNA COVID-19 so với giả dược”.

Trong quá trình thử nghiệm lâm sàng cho cả vắc xin Moderna và Pfizer, đã có những trường hợp người tham gia bị bệnh liệt Bell sau khi tiêm phòng.

Bell’s palsy gây tê liệt tạm thời hoặc yếu cơ mặt.

CDC cho biết: “FDA không coi những trường hợp này là cao hơn tần suất dự kiến trong dân số nói chung và chưa kết luận rằng những trường hợp này có liên quan nhân quả đến việc tiêm chủng”.

CDC cho biết: “Giám sát an toàn sau khi ủy quyền sẽ rất quan trọng để đánh giá thêm bất kỳ mối liên hệ nhân quả nào có thể xảy ra. Trong trường hợp không có bằng chứng như vậy, những người có tiền sử bệnh liệt Bell có thể nhận được vắc xin mRNA COVID-19 trừ khi họ có chống chỉ định tiêm chủng.”

Không có trường hợp nào mắc hội chứng Guillain-Barré được báo cáo sau khi tiêm vắc xin COVID-19 trong các thử nghiệm Pfizer hoặc Moderna.

Những người có tiền sử mắc bệnh này có thể tiêm vắc xin COVID-19 trừ khi họ có các chống chỉ định khác.

Trẻ em và thanh thiếu niên

Vắc xin Moderna được phép sử dụng cho những người từ 18 tuổi trở lên, và vắc xin Pfizer được phép sử dụng cho những người từ 16 tuổi trở lên.

Tại thời điểm này, vắc-xin COVID-19 chưa được nghiên cứu ở trẻ em và trẻ không được phép tiêm chủng.

Các thử nghiệm dự kiến sẽ bắt đầu trong thời gian ngắn, với thông tin về tính an toàn và hiệu quả của việc tiêm chủng ở trẻ em dự kiến sẽ có vào giữa mùa hè.

Khi nào bạn có thể tiêm phòng

CDC cho biết do nguồn cung cấp vắc xin COVID-19 ban đầu sẽ bị hạn chế, nên ưu tiên tiêm chủng sẽ được dành cho nhân viên y tế và những người sống trong các cơ sở chăm sóc dài hạn.

Nhân viên y tế

Tính đến ngày 3 tháng 1, hơn 340.000 nhân viên y tế đã được chẩn đoán mắc bệnh COVID-19 và hơn 1.100 người đã chết vì căn bệnh này.

“Khi nhân viên y tế mắc COVID-19, họ không thể làm việc và cung cấp các dịch vụ chính cho bệnh nhân hoặc khách hàng. Với bằng chứng về các ca nhiễm COVID-19 đang diễn ra trong nhân viên y tế và vai trò quan trọng của họ trong việc chăm sóc người khác, việc tiếp tục bảo vệ họ tại nơi làm việc, ở nhà và trong cộng đồng vẫn là ưu tiên quốc gia ”, CDC cho biết.

Cơ quan này cho biết: “Tiếp cận sớm với vắc xin là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự an toàn của lực lượng lao động thiết yếu khoảng 21 triệu người này, bảo vệ không chỉ họ mà còn cả bệnh nhân, gia đình, cộng đồng và sức khỏe rộng lớn của đất nước chúng ta.

Cơ sở chăm sóc dài hạn

Những người ở các cơ sở chăm sóc dài hạn nằm trong số những người có nguy cơ tử vong do COVID-19 cao nhất.

Tính đến ngày 6 tháng 11, đã có hơn 570.000 trường hợp được xác nhận và hơn 91.000 trường hợp tử vong liên quan đến COVID-19 trong số những người và nhân viên của các cơ sở chăm sóc dài hạn ở Hoa Kỳ.

Con số này chiếm 39% tổng số ca tử vong do COVID-19 ở Hoa Kỳ.

CDC cho biết: “Đảm bảo rằng người dân [cơ sở chăm sóc dài hạn] có thể nhận vắc xin COVID-19 ngay khi có vắc xin sẽ giúp cứu sống những người có nguy cơ tử vong cao nhất do COVID-19”.

CDC cho biết: “Tất cả vắc-xin COVID-19 đã được thử nghiệm trong các thử nghiệm lâm sàng với hàng chục nghìn người để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn và bảo vệ người lớn thuộc các chủng tộc, sắc tộc và lứa tuổi khác nhau, bao gồm cả người lớn trên 65 tuổi”. “Không có lo ngại nghiêm trọng về an toàn. Các tác dụng phụ thường gặp nhất là đau tại chỗ tiêm, và các dấu hiệu và triệu chứng như sốt và ớn lạnh ”.

CDC cho biết sau khi xem xét tất cả các thông tin hiện có, ACIP và CDC “đã đồng ý về lợi ích cứu sống của việc tiêm chủng COVID-19 cho người dân [cơ sở chăm sóc dài hạn] lớn hơn nguy cơ tác dụng phụ có thể xảy ra.”

Tiếp theo

ACIP đã đưa ra các khuyến nghị về việc phân bổ vắc xin COVID-19 ở Hoa Kỳ.

Việc triển khai vắc-xin sẽ diễn ra trong bốn giai đoạn

Giai đoạn 1a. Nhân viên y tế và cư dân cơ sở chăm sóc dài hạn sẽ được tiêm chủng. Giai đoạn này đã bắt đầu.

Giai đoạn 1b. Những người làm công tác cơ yếu tiền tuyến và những người trên 75 tuổi sẽ được tiêm chủng.

Giai đoạn 1c. Những người từ 65 đến 74 tuổi, những người từ 16 đến 75 tuổi có các tình trạng bệnh lý nguy cơ cao và những người làm công tác thiết yếu chưa được khuyến cáo tiêm chủng trong giai đoạn 1b sẽ được tiêm chủng.

Giai đoạn 2. Tất cả những người còn lại trên 16 tuổi mà trước đây chưa được khuyến cáo tiêm chủng sẽ được tiêm chủng.

Nguồn cung cấp vắc-xin COVID-19 đầu tiên đã được cung cấp vào giữa tháng 12 và CDC khuyên tất cả người lớn nên có thể chủng ngừa vào cuối năm 2021.

---

Nguồn: Healthline

Link: https://www.healthline.com/health-news/who-can-and-cant-safely-get-the-covid-19-vaccine#People-who-have-tested-positive

Tác giả: Ngọc Khánh.

Bài viết được dịch thuật và biên tập bởi CLB Nội tiết trẻ trên DEMACVN.COM – vui lòng không reup khi chưa được cho phép!